Ja… Ja… Jaaaaa!
Stel je voor, je zit in de auto. Je zet de radio aan en valt midden in een liedje. Je kent het niet, hebt het nog nooit gehoord zelfs, maar wie het zingt, dat weet je in een split second. Onmiskenbaar… George. Of Michael. Aretha. Beyoncé…
Hoe dat kan? Je herkende iemands stem. Uit duizenden. Kun je diezelfde herkenning ook oproepen in geschreven taal?
Nou en of. Sterker nog, het kan niet alleen, het is ook nodig. (Hoor je hoe ik het woord ‘moet’ omzeil? Tone of voice.)
Waarom eigenlijk?
Als je verschillende ‘stemmen’ gebruikt raken je lezers in de war
(en haken ze uiteindelijk af!)
Misschien heb je het wel eens aan den lijve ondervonden. Je ‘viel’ als een blok voor iemands schrijfstijl totdat je hem of haar live ontmoette. Of aan de telefoon had. En je jezelf even stevig in je arm moest knijpen. Hè? Wie wás deze onbekende dubbelganger? En waarom sprak –ie opeens een heel andere taal dan de ‘papieren’ of online persoonlijkheid die je zo leuk vond? Een consistent stemgeluid zorgt ervoor dat je herkenbaar wordt. Onmiskenbaar en typisch ‘jij’. En dat zorgt er op zijn beurt weer voor dat je andere mensen aantrekt. Omdat ze gegrepen worden door jóu. Door hoe jij ‘klinkt’.
Een consistente ‘toon’ zorgt ervoor dat je wordt onthouden
Weet je nog, dat liedje op de radio? Stel je voor dat de stem van jouw favoriete zanger(es) door de jaren heen enorm veranderd was. Dan had je dat liedje op de radio misschien niet eens herkend! Als je consistent vasthoudt aan je eigen ‘wijsje’ maak je uiteindelijk een onuitwisbare indruk. Eentje die blijft. Eentje die op maandag écht hetzelfde klinkt als op zaterdag. En ook na twee jaar nog altijd even herkenbaar is.
Als je klinkt als ‘jij’, spring je eruit
Heel veel (vooral vrouwelijke) ondernemers worstelen ermee. Met vragen als ‘Wat heb ik nou nog toe te voegen?’
‘Er zijn zo veel mensen die precies hetzelfde doen als ik!’ Begrijpelijke bezwaren en ook heel legitiem.
Alleen: niemand pakt de zaken precies zo aan als jij. Natúúrlijk is alles al eens gedaan. Maar niet door jou! Bovendien; niemand ‘klinkt’ precies als jij. Dáár ligt je ‘jouw-heid’. Van jou is er maar één. Samen met je verhaal, is je stem dat wat je ANDERS maakt dan anderen. En reken maar dat er mensen zijn die zitten te springen om wat jij ze hebt te bieden.
Maar eh… hoe zing ik dan mijn eigen wijsje?
Je eigen geluid vind je (helaas) niet door een simpele druk op een knop (‘Me-button. Press here!’). Ook niet door met een toverstokje te zwaaien. Je schrijfstem vinden is een proces van vallen en weer opstaan. Uitzoeken wie je bent en waar je voor staat. En hoe je dát aan anderen kunt laten zien. Zónder daarbij sprookjes te verkopen. Dat kost soms gewoon een beetje tijd. Dat geeft niet. Elke stap die je zet brengt je weer een beetje dichterbij de echte ‘jij’.
Drie praktische tips om je op weg te helpen
Sta grondig stil bij je persoonlijkheid
Iedereen heeft een eigen karakter. De een is introvert, de ander extravert. De een een vlotte prater, de ander een charismatische goeroe. Een analystische waarnemer. Of behulpzame gids. Er zijn – letterlijk – duizenden manier om je persoonlijkheid te omschrijven. Het is leuk en ook heel leerzaam om ‘s in die theorie te duiken. En je te realiseren dat er – dus ook – woorden zijn die bij jóu horen.
Een zin als:
‘Volg deze vijf stappen en vertienvoudig je inkomen. Zonder moeite!’ pást bij je als die charismatische goeroe bent.
Maar slaat de plank volledig mis als je een creatieve, bedachtzame introvert bent. In dat geval klink jij hoogstwaarschijnlijk een beetje zachter. En zul jij je klanten eerder ‘bij de hand nemen’ bijvoorbeeld.
Let op: de ene stem is niet ‘beter’ of ‘slechter’ dan de ander. Waar het om gaat is dat je woorden gebruikt die bij je passen. Die klinken als ‘typisch jij.’
Als je die vindt, schrijf je niet alleen veel makkelijker (omdat je woorden van binnenuit komen, rollen ze veel gemakkelijker uit je vingers), maar trek je ook de mensen aan die bij je passen.
Tip
Vind je het ingewikkeld om jezelf te typeren? Vraag dan eens aan mensen die jou goed kennen, hoe ze je zouden beschrijven. (Soms confronterend, in ieder geval verfrissend!) Zoek je het liever zelf uit? Een van de populairste persoonlijkheidsvragenlijsten is de MBTI (Myers BriggsType Indicator) Deze test geeft vooral inzicht in voorkeuren in je gedrag, waarbij in totaal 16 mogelijke persoonlijkheidstypes worden onderscheiden. Je kunt ‘m gratis doen op bijvoorbeeld 16personalities.com. Leuk om te doen, met vaak verrassend accurate uitkomsten. Zo weet je alvast in welke richting je zit. Nu je toch bezig bent.
Kijk gerust de kunst af
Misschien is jouw stem nog niet zo toonvast. Geeft niets, daar ga je mee aan de slag. En om dat te kunnen doen is het slim om je ook te verdiepen in hoe andere mensen te werk gaan. Niet met de bedoeling om ze te kopiëren, wél om iets van ze op te steken. Inspiratie genoeg. Boeken, tijdschriften, kranten, blogs, social media… Er wórdt wat afgeschreven.
Vind je iets wat je raakt? Duik er dan in, kauw op de woorden, proef de zinnen en laat je meevoeren. Veel lezen zorgt ervoor dat je – uiteindelijk – zelf gemakkelijker leert schrijven.
Maar blijf dicht bij jezelf
Je eigen deuntje fluiten is niet altijd gemakkelijk. Zeker niet als je nog zoekende bent en misschien wel weg bent van iemand die het in jouw ogen ‘precies’ goed doet. Iemand anders imiteren is een bekende valkuil. En een verleidelijke ook.
Want waarom zou jij het wiel opnieuw uitvinden als iemand anders dat al (zo goed!) heeft gedaan. Succes verzekerd, toch? Helaas. Als je die route kiest, ga je voorbij aan dat wat jou anders en dus opmerkelijk maakt. Zing daarom je eigen wijsje. Niemand doet dat precies zoals jij. Laat zien wat jouw drijfveren zijn, waar jouw hart sneller van gaat kloppen. Zodat je een verhaal kunt bouwen dat klinkt als jij. En helemaal in lijn is met wie jij bent. (En niet met wie je graag zou willen zijn).
Op ontdekkingsreis!
Realiseer je dat je schrijfstem vinden een zoektocht is. Een avontuurlijke speurtocht (klinkt leuker, voelt luchtiger!).
Met goede aanwijzingen en af en toe heus eens een omweggetje. Of slingerpaadje. Geeft niks. Schrijven lijkt misschien
iets-wat-je-maar-moet-kunnen, maar eerlijk is eerlijk, de praktijk is weerbarstiger. En een verhaal produceren dat echt ‘klinkt als jij’ is soms knap lastig. Maar als het goed is, vallen puzzelstukjes uiteindelijk op hun plek. En als dat eenmaal zover is, heb je met jouw ‘eigen stem’ en je verhaal een geweldig fundament waarop je ál je schrijfsels kunt bouwen.
Caroline
Weet jij al wat jou karakteriseert? Lukt het jou om je stem door te laten klinken in álles wat je doet? Waar worstel je mee? Laat het me weten!
Wil je reageren?